بلاک‌چین BLOCKCHAIN
توسط : #محسن‌هویدا فناوری مرکز داده مبتکر بلاک‌چین، نوید یک عصر اقتصادی نوین را می دهد. بیمه ها و بانک ها، خواستار پیاده‌سازی آن برای ایمن سازی تراکنش های پولی دیجیتالی در آینده هستند.
جهان فناوری با گرایش های بسیاری که به اندازه واقعیت مجازی یا اتومبیل های بدون راننده شناخته شده نیستند تقویت می شود. مانند انقلاب خاموش فناوری اطلاعات که با بلاک‌چین پا به عرصه گذاشته و برنامه آن در نامش مشخص است: به یک مرکز داده که زنجیره (chain) ساده‌ای از حروف و ارقام به عنوان یک واحد اطلاعات (blocks) است رسیدگی کرده، تراکنش ها را بدون تغییر ذخیره می‌کند و این فعالیت‌ها به وسیله همه اعضا قابل مشاهده اند. یکی از تازه ترین مطالعات بازار اقتصاد جهانی، به بلاک‌چین به عنوان بخش اصلی زیرساخت های مالی آینده نگاه می کند. انتظار متخصصان، این است که چهار بانک از هر پنج بانک، به زودی و در سال آینده این نرم‌افزار را آزمایش خواهند کرد.
ایده بلاک‌چین در واقع از هیچ کجا نیامده است. شخصی به نام ساتوشی ناکاماتو در سال ۲۰۰۸ یک نامه سفید منتشر کرد که در آن یک رمزنگاری ارزی که بیت کوین(Bitcoin) نامیده می‌شود را توصیف کرده بود. البته بعدآ معلوم شد، ساتوشی ناکاماتو یک نام مستعار است و تا کنون هیچ‌کس نتوانسته به اینکه چه کسی در پشت این اسم بوده پی ببرد. مرکز داده مورد استفاده برای بیت کوین، نخستین بلاک‌چین بود.
مهم‌ترین نکته در خصوص فناوری نوین یاده شده یعنی بلاک‌چین، این است که به مراکز داده توزیع شده رسیدگی می کند. هیچ سِرور مرکزی ای که آن را ذخیره کند وجود ندارد. بلاک‌چین همچنین در یک نمونه اصلی چنانچه در مورد ارزی ،همچون بیت کوین انتظار می‌رود نیز حضور ندارد؛ هیچ دولت یا شرکتی آن را در اختیار ندارد. در عوض، بلاک‌چین بر روی بسیاری از رایانه ها توزیع می‌شود و متکی بر امنیت فناوری رمزنگاری است. در نمونه بیت کوین، هر یک از اعضا، یک کپی از بلاک‌چین را در اختیار دارد (سمت راست تصویر را مشاهده کنید) که به طور منظم همه تراکنش ها را ثبت می کند. نسخه بلاک‌چینی بانک ها و بیمه ها با یک عضو بیت کوین و توسط نهادهای گوناگون مالی که در یک تراکنش سهیم هستند جایگزین می‌شود. در اینجا، برای مثال هر عضو یا هر بانک، دارای حقوق برابر است: بلاک‌چین نه به هیچکدام از اعضا و نه به همه آن‌ها، در آن واحد تعلق ندارد. عنصر اصلی برای حفاظت از مرکز داده مهم است.
نمی‌توان آن را به وسیله کاربران جداگانه هک یا دستکاری کرد. یکپارچگی مرکز داده تنها در صورتی می‌تواند تهدید شود که یک هکر موفق به هک بیش از نیمی از کاربران شود.
شفاف و انحراف ناپذیر
بلاک‌چین می‌تواند به عنوان یک حسابدار انحراف ناپذیر که همه نوع تراکنشی را به انجام می‌رساند معرفی شود. تراکنش های نقدی (بالا سمت راست تصویر) تنها یک نمونه از آن هاست، نمونه دیگر، قرارداد های هوشمند هستند. در این مثال، رایانه ها پردازش قرارداد را برعهده می گیرند، شروط را چک می‌کنند و می‌توانند به شکل خودکار همه بندهای قرارداد را به انجام برسانند. مرکز داده برای استفاده در جایی که در آن تراکنش ها می‌توانند به شکل مطمئن به انجام رسیده و به روشی قابل ارجاع ذخیره شوند، آماده استفاده است.
قدرت زیاد بلاک‌چین در شفافیت آن است. پیوسته توسط به اصطلاح آزمونگر ها کنترل می شود. آن‌ها اعضایی هستند که نرم‌افزارشان تمامی تراکنش ها را حرف به حرف و رقم به رقم، بررسی می‌کند، و بدین طریق اعتبارشان را اثبات می کند. همینکه یک واحد اطلاعات بررسی شد، نتیجه در بلاک‌چین نوشته می‌شود و بر روی سنگ دیجیتالی حک می شود.
در واقعیت، سهیم شدن در یک بلاک‌چین، منوط به هزینه سرسام آوری نیست: شما نیاز به یک نرم‌افزار یا اپلیکیشن دارید. یک جفت رمزنگار از نرم‌افزار بلاک‌چین. این جفت کلیدها از یک کلید خصوصی و یک کلید عمومی ساخته می شود. کلید عمومی برای تمامی اعضا قابل مشاهده است اما کلید خصوصی به صورت محرمانه باقی می ماند.
هر تراکنشی در بلاک‌چین که یک کاربر آن را راه اندازی نماید، با استفاده از کلید خصوصی امضا می شود. پس در صورتی که کاربر الف بخواهد برای کاربر ب پول انتقال دهد، تراکنش را با کلید عمومی ب ساخته و آن را با کلید خصوصی خودش امضا می کند. کاربر ب با کمک کلید عمومی و از طریق کاربر الف، به این شکل می‌تواند بفهمد که وارد تراکنش شده است. کنترل بعدی پس از این به شکل دقیق‌تر و توسط بلاک‌چین انجام می شود: سایر اعضا. به منظور کارآمدی بیشتر، بسیاری از تراکنش ها همواره راهی یک واحد اطلاعاتی در مرکز داده می شوند. بنابراین، واحدهای جدید، پیوسته با رشد مرکز داده به وجود می آیند. ولی واحدهای جدید به سادگی و توسط یک نقطه مرکزی ایجاد نمی شوند. تولید (استخراج) واحدها، تأییدی برای تراکنش های در راه است.
هر واحد باید یک نتیجه دقیق را در صورتی که توسط یک تابع در هم سازی فرستاده شده باشد، بدهد. مثلاً با تعداد خاصی صفر شروع شود. آزمونگرها به دنبال این واحدهای متناسب می گردند. اما واحد جدید تنها شامل تراکنش ها نمی شوند، بلکه شامل واحدهای مولد نیز هست و همچنین به صورت دیجیتالی امضا می شود.
آینده‌ای با بلاک‌چین
بلاک‌چین به عنوان یک ابزار دیجیتالی بزرگ آینده، تنها برای بانک ها جالب توجه نیست. استرالیا قصد دارد در انتخابات جاری، به رأی گیری دیجیتالی جامه عمل بپوشاند. با وجود این که برای استفاده آماده است، همواره نیاز به بهسازی وجود دارد: معمولا، هر فول نود برای بیت کوین، باید یک بلاک‌چین تقریباً ۱۰۰ گیگابایتی دانلود کند، در حالی که تراکنش ها حداکثر به ۱۰ دقیقه زمان نیاز دارند و این بیش از اندازه زیاد طول می کشد. آیا بلاک‌چین در پایان می‌تواند بانکداری را ارزان‌تر کند؟ برای بانک ها، بله. آیا مشتریان هم بهره ای خواهند برد؟ خواهیم دید.
بلاک‌چین چگونه کار می کند؟
بلاک‌چین یک مرکز داده توزیع و ذخیره سازی شده است که کاملاً مناسب نگهداری تراکنش هاست. در مثال، به شما نشان خواهیم داد چگونه می‌توان با کمک بلاک‌چین و از طریق یک گوشی هوشمند، پول انتقال داد. این کار تنها مستلزم دو نفر است. پردازش به صورت خودکار توسط بلاک‌چین انجام می پذیرد. برای این منظور نیازی به یک طرف سوم قابل اعتماد، مثلاً یک بانک وجود ندارد.
۱- انتقال پول
باب به همسر خود مبلغی بدهکار است. اما به جای اینکه به او یک رسید بانکی دهد، به وسیله یک گوشی هوشمند این مبلغ را پرداخت می کند.
۲- استفاده کلید
به منظور اینکه پرداخت ممکن باشد، باب به کلید خصوصی خود و کلید عمومی آلیس نیاز دارد.
۳- کلید عمومی
کلید عمومی آلیس برای همه در دسترس است. برای مثال، باب می‌تواند کدQR را توسط یک اپلیکیشن اسکن کند.
۴- پرداخت مبلغ
باب، مبلغ را وارد می کند، کلید عمومی آلیس را اضافه کرده و با استفاده از کلید خصوصی اش درخواست تراکنش را امضا می کند.
۵- چک کردن تراکنش
حالا از کاربرهای دیگر بلاک‌چین، درخواست می‌شود تا تراکنش شروع شده توسط باب را بازبینی کنند.
۶- تراکنش قابل قبول استرالیا
اگر باب، به اندازه کافی پول مجازی داشته باشد و فرستنده و دریافت‌کننده اعضای معتبری باشند، در این صورت تراکنش مجاز است.
۷- یافتن واحد اطلاعات
تراکنش توسط یک مقدار در هم غیرقابل حذف به واحد مناسب بلاک‌چین وارد می شود.
۸- پول منتقل شد
بعد از چند دقیقه، آلیس و باب، تأییده تراکنش موفق را دریافت می کنند. آلیس مبلغ را دریافت می کند.
۹- بلاک‌چین رشد می‌کند
واحد حاوی تراکنش موفق، بازهم پردازش می‌شود و بلاک‌چین به وسیله واحدهای اطلاعات جدید رشد می کند.
مرکز داده غول پیکر
در واقعیت، یک مشکل این است که بلاک‌چین به عدد تراکنش ها بزرگ‌تر می شود. در مورد بیت کوین، مرکز داده، به عنوان مثال، به حجمی در حدود ۱۰۰ گیگابایت رسیده است.
نیم نگاهی به بلاک‌چین
هر واحد اطلاعات، چندین تراکنش که در یک جیفی پردازش می‌شوند را ذخیره می کند. گذشته از یک مقدار در هم جدید، هر واحد شامل مقدار در هم واحد قبلی و در نتیجه به آن پیوسته است.
